غزلیّات میرزا غالب دهلوی فراسوی مرزها

غزل از مهم‌ترین قالب‌های شعر کلاسیک فارسی است که از اواخر قرن بیستم به ژانری ادبی در ادبیّات امریکای شمالی تبدیل شده است. اکنون بسیاری از شاعران در امریکای شمالی و کانادا به این فرم ادبی شعر می‌سرایند. پژوهش حاضر درصدد است نشان دهد چرا و چگونه غزل به امریکای شمالی راه یافت و چه عواملی موجب گسترش آن در این سرزمین شدند. به این منظور، ابتدا پیش‌زمینه‌ای در باب تلاش‌های شاعران امریکایی قرن نوزده در معرّفی و ترجمة اشعار فارسی ارائه می‌شود و پس از آن، به بررسی نقش دو شاعر و محقّق برجستة هندی، اعجاز احمد و آغا شاهد علی، در معرّفی هویّت واقعی این نوع شعر در امریکا پرداخته می‌شود. در این مقاله نشان داده می‌شود که آموزش‌ها و ترجمه‌های این دو محقّق شرقی در رواج غزل‌های میرزا غالب دهلوی منجر به ترجمه و سرایش گستردة غزل به زبان انگلیسی شد و در پی آن، شاعران برجسته‌ای چون «ادرین ریچ» و «رابرت بلای» قالب غزل را برای بیان اغراض خود برگزیدند.